Hoofdstuk 4.2
Een wereldwijd perspectief op standaarden
Industriële veiligheid is een universele zorg, maar regelgeving kan per regio sterk verschillen. In dit hoofdstuk onderzoeken we de belangrijkste wereldwijde normen en wat ze betekenen voor het creëren van veiligere, meer conforme werkplekken.
Machines moeten overal ter wereld veilig zijn
Er is geen enkel geïndustrialiseerd land dat geen eigen regels heeft voor veiligheid en gezondheid op het werk. Maar er zijn grote verschillen.
In sommige regio's, met name in Europa (dat wil zeggen de EU-lidstaten en landen die ernaar streven om tot de EU toe te treden), zijn de verantwoordelijkheden van fabrikanten van machines en ondernemingen die deze exploiteren duidelijk gedifferentieerd. Talrijke voorschriften en normen beschrijven de specifieke verplichtingen van elke partij.
In andere regio's, zoals de VS, Brazilië, Zuid-Afrika en Australië, is er geen dergelijk duidelijk onderscheid in verantwoordelijkheden. In deze landen bepalen voorschriften voor veiligheid en gezondheid op het werk grotendeels de richtlijnen voor het ontwerpen van veilige machines voor professioneel gebruik. In de VS spelen bijvoorbeeld OSHA-voorschriften, zoals uiteengezet in de Code of Federal Regulations (CFR 1910), een cruciale rol bij het waarborgen van industriële veiligheid.
Een van de meest gestelde vragen door technici en verkooporganisaties is: "Kunnen we ons product in dit of dat land op de markt brengen? Of moeten we aanvullende voorschriften en normen naleven?" Het antwoord is zelden een eenvoudig "ja" of "nee" en vereist vaak zorgvuldig onderzoek. Om hierbij te helpen, biedt het volgende een globaal overzicht van hoe standaardisatie wereldwijd is georganiseerd.
Ondanks regionale verschillen in regelgevingskaders, delen alle geïndustrialiseerde landen een afhankelijkheid van internationale standaarden. De twee belangrijkste internationale instellingen zijn ISO (International Standards Organization) en IEC (International Electrotechnical Commission). Deze organisaties werken nauw samen met honderden nationale standaardisatie-instellingen en de drie Europese standaardisatie-instellingen: CEN (European Committee for Standardization), CENELEC (European Committee for Electrotechnical Standardization) en ETSI (European Telecommunications Standards Institute).
Regionale acceptatie en handhaving van internationale normen
De mate waarin internationale normen worden overgenomen als nationale normen verschilt aanzienlijk tussen de verschillende regio's en landen.
In Europa moet een Europese norm (EN) bijvoorbeeld door alle leden van de Europese normalisatieorganisaties worden geaccepteerd. De leden van ISO kunnen daarentegen zelf beslissen of ze een internationale norm aan hun lijst met nationale normen willen toevoegen. Dit verklaart bijvoorbeeld waarom sommige internationale industriële veiligheidsnormen Amerikaanse en Chinese normen zijn, terwijl andere dat niet zijn. Om het nog ingewikkelder te maken, worden internationale normen soms aangenomen met nationale wijzigingen en aanvullingen.
Een ander verschil ligt in de mate waarin normen bindend zijn. Hoewel technische normen normaal gesproken niet juridisch bindend zijn in democratische landen, wordt een norm in sommige autoritaire landen, zoals China bijvoorbeeld, beschouwd als een wet of onderdeel van een wet. Individuele democratische landen en regio's zoals de EU hebben echter ook de toepassing van veel technische normen verplicht gesteld. De meeste industriële veiligheidsnormen worden bijvoorbeeld gepubliceerd in het Publicatieblad van de Europese Unie en dragen vervolgens wat de "aanname van conformiteit" wordt genoemd. Dat wil zeggen dat als fabrikanten hun producten conform maken met dergelijke gepubliceerde geharmoniseerde normen, die producten geacht worden conform te zijn met de EU-regelgeving.
